ورزش یکی از بهترین راههای حفظ سلامت و شادابی انسان است. در این میان، ورزشهای گروهی علاوهبر حفظ سلامت به ایجاد روابط دوستانه و کاهش ناهنجاریهای اجتماعی مانند اعتیاد، سرقت و... نیز کمک فراوانی میکند.
به همین دلیل است که سازمانها و نهادهای مرتبط با نوجوانان و جوانان، اقدام به برگزاری کلاسها و مسابقات ورزشی مختلف میکنند طوریکه با شروع تعطیلات تابستان این خدمات و برنامههای ورزشی به اوج خودش میرسد. شهرداری به عنوان یکی از حامیان ورزش، تاکنون خدمات زیادی در زمینه گسترش ورزش در محلات انجام داده است.
تبدیل زمینهای رهاشده به زمین بازی، نصب و جانمایی وسایل ورزشی در بوستانهای محلی و خطی و ساخت سالنهای ورزشی و زمین چمن از جمله اقدامات موثر این نهاد مردمی است. در همین راستا و بهدنبال افزایش امکانات ورزشی منطقه ۷، اردیبهشت امسال نخستین زمین چمن مصنوعی منطقه در محله عنصری افتتاح شد.
در نخستین روز تابستان، سری به این زمین که در بوستان میرزاکوچک خان واقع شده است، میزنیم تا با فوتبالیستهای پا به توپ آن درباره این ظرفیت ورزشی بیشتر گفتگو کنیم.
حسین رضاییان، مربی تیم غدیر مشهد که بیش از ۱۰ سال سابقه کار مربیگری فوتبال را دارد، با اشاره به ارزان بودن اجاره زمین چمن مصنوعی میگوید: شهرداری زمینهای ورزشی را که در اختیار دارد با کمترین قیمت به اجاره میدهد، درحالیکه برای اجاره یک زمین ورزشی خارج از مجموعه شهرداری حداقل باید بین ۴۵ تا ۱۰۰ هزار تومان پول پرداخت کنیم.
یک دفعه که من برای اجاره زمین چمن در مجموعه ورزشی میدان تختی رفته بودم، بعد از کلی پیگیری اعلام کردند که باید برای هر جلسه بین ۴۵ تا ۰، ۵ هزار تومان پرداخت کنیم.
این در حالی است که زمین چمن مجموعه ورزشی تختی حتی یک وجب هم چمن مناسب و استاندارد ندارد، اما بیشتر زمینهای ورزشی متعلق به شهرداری دارای کیفیت مناسب و مطلوبی هستند.
زمین چمن مصنوعی، مقابل نگهبانی بوستان قرار گرفته است. چند نوجوان که لباس ورزشی به تن دارند، مشغول بازی فوتبال در زمین هستند. تعدادی تماشاگر نیز به تماشای بازی آنها نشستهاند و تشویقشان میکنند.
برای جلوگیری از قطع درختان اطراف زمین بازی، کمی از اندازه زمین کاسته شد
مسئول زمین چمن مصنوعی با اشاره به افتتاح این زمین در سال جاری میگوید: زمین چمن مصنوعی بوستان میرزاکوچک خان بهعنوان اولین زمین چمن مصنوعی منطقه ۷، هشتم اردیبهشت سال جاری افتتاح شد.
ناصر امینی درباره متراژ این زمین بیان میکند: طول این زمین چمن، ۳۶ متر و عرض آن ۱۸ متر است که کمی از اندازه استاندارد و متعارف (اندازه متعارف ۲۰ در ۴۰ متر است) زمینهای چمن مصنوعی کوچکتر است.
او دلیل این تفاوت را وجود درختهای کهنسال بوستان میداند و میگوید: برای جلوگیری از قطع درختان موجود در اطراف زمین بازی، کمی از اندازه زمین کاسته شد، چون اگر زمین را بزرگتر میگرفتیم مجبور بودیم چند درخت کهنسال را قطع کنیم، اما ما تصمیم گرفتیم به جای قطع درختان زمین را کمی کوچکتر بگیریم.
او درباره ساعت استفاده از زمین بیان میکند: این زمین از ساعت ۶ صبح تا ۱۲ شب در اختیار ورزشکاران است.
البته برای هر بازی که مدت آن یک ساعت و ۳۰ دقیقه است، مبلغ ۱۵ هزار تومان کرایه گرفته میشود که این هزینه در شب و زیر نور ۵ هزارتومان افزایش مییابد.
امینی، استقبال دانشآموزان و نوجوانان محله از این زمین چمن را خوب میداند؛ چراکه در هر ماه حدود شصت، هفتاد تیم فوتبال تمرینهای ورزشی خود را در این زمین انجام میدهند.
رضاییان در ادامه با اشاره به وجود نظم و رعایت عدالت در اجاره زمین چمن میگوید: یکی از امتیازات این زمین چمن این است که به همه تیمها اجازه داده میشود از آن استفاده کنند و برای استفاده از آن مقررات خاصی وجود ندارد.
معمولا مسئول زمین چمن فهرستی از تیمهایی را که تقاضای استفاده از زمین چمن را دارند، تهیه میکند و از روی نوبت همه تیمها را در استفاده از زمین مشارکت میدهد، به این ترتیب حق هیچ کسی ضایع نمیشود.
اما برای اجاره زمین ورزشی مراکز دیگر مانند زمین ورزشی مجموعه تختی یک سال باید در نوبت باشی، تازه آن هم معلوم نیست اجازه استفاده از زمین ورزشی را پیدا کنی یا نکنی. چون بیشتر تیمهای مطرح، زمین را اجاره میکنند.
رضاییان در پایان با اشاره به امکانات خوبی که شهرداری دارد، میگوید: سازمان ورزش و جوانان که متولی اصلی ورزش در مشهد است، دو سه مجموعه ورزشی (میدان تختی و گلشهر) دارد و عموم شهروندان بهدلیل دوری راه قادر به استفاده از آن نیستند.
علاوهبر آن این مجموعهها به دلیل قدیمی بودن استانداردهای لازم امروزی را ندارند و سازمان ورزش و جوانان نیز به دلیل نداشتن بودجه کافی تاکنون نتوانسته است سروسامانی به مجموعههای ورزشی زیرمجموعه خود بدهد.
مجتمعهای ورزشی متعلق به آستان قدس رضوی نیز علاوهبر اینکه محدودیت مکانی دارند، در مناطق خاصی ساخته شدهاند و توانایی تامین نیازهای ورزشی همه شهر را ندارند. علاوه بر این برای استفاده از این مجموعههای ورزشی باید هزینههای خیلی زیادی پرداخت و هیچگونه امتیازی نیز به نوجوانان ورزشکار داده نمیشود.
در واقع با وجودی که سازمان ورزش و جوانان متولی اصلی ورزش در مشهد است، در عمل هیچ کار ویژه و خاصی برای نوجوانان شهر انجام نداده است و بیشتر خدمات آن هزینههای زیادی میطلبد که بسیاری از نوجوانان ورزشکار توانایی پرداخت آن را ندارند.
اما تنها سازمانی که در همه مناطق مشهد امکانات و زمین ورزشی دارد، شهرداری است. علاوه بر آن شهرداری همان خدمات را با کمترین هزینه در اختیار نوجوانان محله قرار میدهد و به دلیل همین هزینه اندک، نوجوانان محلههای مختلف نیز توانایی شرکت در مجموعه ورزشی را دارند.
در حقیقت اقداماتی که شهرداری برای ورزش در مشهد انجام داده بیشتر از همه سازمانها و حتی سازمان ورزش وجوانان بوده است و خیلیها اعتقاد دارند که اگر شهرداری متولی امر ورزش در مشهد بشود استقبال از ورزش بیشتر و جدیتر خواهد شد.
قاسم نمازی، سر مربی تیم سپاهان رضوی نیز که از سال ۱۳۵۹ به صورت فعال در امر ورزش و تربیت نوجوانان محله مشغول بوده است، میگوید: تیمها برای شرکت در لیگ باشگاههای مشهد باید شهریه زیادی بپردازند و هر سال نیز این شهریه و هزینه افزایش مییابد.
در سال جدید هزینه شرکت در لیگ حدود ۶۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان تعیین شده بود، به همین دلیل برخی تیمها نتوانستند در لیگ باشگاههای مشهد شرکت کنند.
از طرف دیگر یکی دوسالی است که تعداد بازیهای لیگ را کم کردهاند؛ در سالهای قبل ما دستکم ۸ تا ۱۰ بازی انجام میدادیم، اما حالا ۲ تا ۳ بازی انجام میشود که همین موضوع باعث پایین آمدن کیفیت لیگ شده و از جنبه آموزشی آن کاسته شده است.
نمازی در ادامه میگوید: علاوهبر کیفیت بازیها با وجود شهریه زیادی که از تیمهای شرکتکننده میگیرند جوایزی که به برندگان لیگ میدهند، بسیار نامطلوب است و مقدار زیادی از پولهای گرفته شده صرف مخارج غیرضروری میشود.
به همین دلیل برخی از تیمهای باشگاهی مشهد امسال در لیگ باشگاهها شرکت نکردند و خیلی از مربیان تیمها با نصف همان مبلغ جام برگزار کردند. بیشتر تیمها امسال به لیگ شهرآرا پیوستند.
نمازی در پایان میگوید: هیچ تیمی برای شرکت در لیگ شهرآرا هزینهای پرداخت نمیکند و علاوهبر آن لیگ شهرآرا از لحاظ تعداد و کیفیت بازیها در سطح خوبی قرار دارد و تیمها؛ بازیهای متعددی که انجام میدهند قویتر و حرفهایتر میشوند.
علاوهبر این لیگ شهرآرا از نظم و انضباط بیشتری برخوردار است و حق هیچ تیمی ضایع نمیشود.
جوایزی هم که به برندگان تیمها داده میشود کیفیت خوبی دارند، به همین دلیل من اعتقاد دارم که لیگ شهرآرا از هر لحاظ بر لیگ باشگاههای مشهد برتری دارد و بهزودی جای آنها را خواهد گرفت.
مهدی راستگو، بازیکن تیم باشگاه غدیر مشهد، از سوم ابتدایی به ورزش فوتبال وارد شده است و به فوتبال علاقه زیادی دارد.
بیشتر مدارس از کمترین امکانات ورزشی برخوردارند و خیلی وقتها ساعت ورزش را در زنگ آخر قرار میدهند
او با اشاره به کمتوجهی مسئولان به فوتبال پایه میگوید: مسئولان ورزشی ما به ورزش در دورههای پایه (ابتدایی و راهنمایی) توجه چندانی ندارند و حتی این بیتوجهی در مدارس وجود دارد و بیشتر مدارس از کمترین امکانات ورزشی برخوردارند و خیلی وقتها ساعت ورزش را در زنگ آخر قرار میدهند که بچهها به جای ورزش به خانه بروند.
در زمینه باشگاهی نیز آخرین گروهی که حق استفاده از امکانات مجموعههای ورزشی دارد گروه پایه (کودکان و نوجوانان) است. در حالی که اگر ما ورزش را از پایه بسازیم استعدادهای خوبی را کشف و تربیت خواهیم کرد.
داوود کشاورزی که از اول راهنمایی با ورزش فوتبال همراه بوده است، میگوید: باشگاه ما که ۱۵ عضو دارد، حمایتکننده و حامی مالی ندارد و بچهها نیز که بیشتر از لحاظ مالی وابسته به خانواده هستند، توانایی برطرف کردن نیازهای خود را به نحو مطلوب ندارند.
تغذیه مناسب، لباس و وسایل ورزشی مناسب از جمله واجبات ورزشکار هستند و همه این نیازها حامی مالی میخواهد، اما کسی حاضر نیست سرمایهای را صرف بچههایی کند که هیچ سودی برای او ندارند.
کشاورزی در ادامه میگوید: در حال حاضر تمام هزینههای باشگاه بر عهده آقای رضاییان است. او نیز مجبور است برای حفظ تیم از دیگر هزینههای خانوادهاش بزند و آن را در اختیار باشگاه قرار دهد.
با وجودی که در بسیاری از کشورها سرمایهگذاریهای میلیاردی (دولتی و شخصی) برای تیمهای پایه انجام میشود.
حمید فداییمقدم، هفتهای دو بار برای تمرین فوتبال از منطقه ۳ به این مکان میآید. او با تشکر از شهرداری برای ساخت این زمین چمن میگوید: با وجودی که این زمین چمن از کیفیت مطلوبی برخوردار است، برخی امکانات رفاهی و ضروری را ندارد.
اولین مشکل آن است که ما در اینجا رختکن مناسب نداریم و بچهها مجبور هستند در کنار زمین، لباس خود را عوض کنند و از طرف دیگر، چون افراد زیادی در حال رفتوآمد به بوستان هستند، چهره خوشایندی ندارد و سبب ایجاد برخی ناراحتیها شده است.
مشکل دیگر نبود آبخوری و دستشویی است؛ بچهها برای نوشیدن آب مجبور هستند لباس به تن کرده و به بیرون از زمین ورزشی بروند. خواهشمندم که هر چه سریعتر این مشکلات را برطرف کنند.
بهزاد الهی که ۸ سال است در باشگاه فوتبال غدیر بازی میکند، با انتقاد از وضعیت فوتبال در مشهد میگوید: یکی از مشکلات لیگ فوتبال در مشهد، نداشتن نظم و برنامهریزی برای برگزاری بازیهاست.
مسئولان لیگ توجهی به زمان مناسب برگزاری بازیها ندارند. علاوهبر آن به دلیل همین بینظمی گاهی وقتها شروع بازیها و شرایط آن خیلی دیر اعلام میشود و این موضوع باعث میشود که باشگاهها تمرینات لازم را انجام ندهند و آمادگی لازم را برای شرکت در لیگ نداشته باشند.
او در ادامه با اشاره به پارتیبازی در فوتبال مشهد میگوید: باند و باندبازی یکی از مشکلات اساسی است که ما در فوتبال مشهد داریم. هر تیمی که نفوذ و قدرت مالی بیشتری دارد، در کار خود موفقتر است.
صاحبان باشگاههای پولدار با دادن پول یک تیم را مجبور میکنند که شکست را بپذیرد یا با یک زدوبند ساده بازیکن حرفهای را که وضعیت مالی خوبی ندارد و بدون حامی است، از تیم خارج کرده و فرد دیگری را که پولدار است، جایگزین میکنند.
حتی امتیازبندی تیمها که برای بهدست آوردن آن باید سالها در لیگ فوتبال بازی کنی، با یک کاغذبازی ساده تغییر میکند و یک تیم با چند سال سابقه شرکت در لیگ امتیازش کمتر از تیمی است که سال اول در لیگ شرکت کرده است.
اودر پایان میگوید: ما اگر بخواهیم در فوتبال حرفی برای گفتن داشته باشیم، باید از این باندبازیها و زدوبندها جلوگیری کنیم و تا زمانی که افراد شایسته بالا نروند، فوتبال شهر ما در انتهای جدول خواهد ماند.
* این گزارش سه شنبه، ۳ تیر ۹۳ در شماره ۱۰۳ شهرآرامحله منطقه ۷ چاپ شده است.